Mimarlık Kentleşmenin Neresinde?
Bursa
Platform Sonras� Yaz�
Yazdırılabilir Sayfa

Bursa'da Kentle�me Arkitera Platform’da Tart���ld�

Arkitera Mimarl�k Merkezi’nin Kale Grubu’nun sponsorlu�u ile gerçekle�tirdi�i "Mimarl�k Kentle�menin Neresinde?" Platform toplant�lar�n�n 2004-2005 dönemindeki dürdüncüsü Bursa’da Tayyare Kültür Merkezi’nde gerçekle�tirildi.

Moderatörlü�ünü �hsan Bilgin’in yapt��� kat�l�mc�lar�n�nsa Atilla Yücel, Neslihan Dosto�lu, Emre Arolat ve Murat Güvenç oldu�u konferans 29 Ocak 2005 Cumartesi günü yo�un bir ilgi ile izlendi.

Kent ve Mimarl�k Üzerine Sorular Sorma Vakti
Yak�n zaman içerisinde ya�anan siville�me, demokratikle�me k�p�rt�lar� aras�nda “Acaba kentle�me problemlerine de bir yer bulunabilir mi?” ümidinin bu sorunun alt�nda yatt���n� ve bu yüzden bu soruyu sormak için iyi bir dönemde olundu�unu belirterek konu�maya ba�layan �hsan Bilgin, Arkitera Platformlar�’n�n genel olarak çizgisini de aç�klad�.

�hsan Bilgin, Platform toplant�lar�nda kentlerin ve kentle�me hareketlerinin genel manada incelenmedi�i, aksine her bölgenin ve daha da özelde her kentin kendi hikayesine de�inildi�ini vurgulad�. Örnek olarak Ankara’n�n 1950 y�l�ndan itibaren ba�kent olmas�n�n da etkisiyle bir �i�me ya�amas�n�, Antalya’n�n 1983 sonras�nda bu �i�me hareketini Turizm Te�vik Yasas� sebebiyle ya�ad���n�, Diyarbak�r’�n ise 1990 sonras�nda etnik baz� sebeplerden dolay� bu yüklenmeyi ya�ad���n� belirten Bilgin, bu Platform’da tamam� ile Bursa’ya özgü konular�n konu�ulaca��n� belirtti.

Kat�l�mc�lardan Neslihan Dosto�lu 1.200.000 nüfuslu Bursa’n�n ilk yerle�melerinden bugüne, her dönemde göç olgusuyla kar�� kar��ya kald���n� söyledi ve Bursa’n�n nüfusunun art��� ile göç ili�kisini kurarken %6.5 l�k nüfus art���n�n %4'ünün bu göçlerle meydana geldi�ini belirtti. 1960lar�n bu aç�dan Bursa için çok önemli bir dönüm noktas� oldu�unu belirten Dosto�lu 1998 y�l�nda yap�lan 2020 plan�na da k�saca de�indi.

Murat Güvenç, öncelikle sorunun çerçevesini çok iyi çizip yan�t� bu çerçevenin içinde aramak gerekti�ini söyleyerek konu�mas�na ba�lad�. Kentle�menin yap� ve süreçlerden olu�tu�unu belirten Güvenç, bunun göz önüne al�nmamas� durumunda mimar�n kentle�menin neresinde oldu�unun veya olmas� gerekti�inin kavranamayaca��n� belirtti.

�lhan Tekeli’nin “Kentle�menin Mekansal Çerçevesi” kavram� üzerinden hareketle konu�an Murat Güvenç, Bursa’n�n 1960lardan itibaren mekansal çerçevesini kurmaya ba�lad���n� belirtti. Desantralize olamam�� bu dönem Bursa’s�n� “dolmu�lu, i�portac�l�, gecekondulu kent” olarak tan�mlayan Murat Güvenç, 1985 sonras�nda toplu konutlarla, toplu ta��ma araçlar� ve al��veri� merkezleri ile Bursa’n�n explosion olarak isimlendirilen d��a do�ru yay�l�m�na ba�lad���n� belirtip �hsaniye’yi de buna örnek olarak gösterdi.

Bu durumda soruyu iki tür problem içerisinde sorabilece�imizi belirten Güvenç, bu problemlerin,
- Aktörlerin üzerinde çeki�ti�i, �u ya da bu �ekilde geli�menin mümkün oldu�u mekanlar
- Kurallar�, kimli�i, kat adedi belli mekanlar (kaderi önceden belirlenmi� mekanlar)
olarak adland�rd��� mekanlarda incelenmesi gerekti�ini söyledi ve iki ayr� süreci ya�am�� kent mekanlar�ndan farkl� yan�tlar al�naca��n� belirtti.

Güvenç’in Bursa’n�n kentsel olgusunun gerçekli�ini, dönemsel özelliklerini ve Dosto�lu’nun da tarihsel dinamiklerine ve dünden bugüne geli�imine de�inmesinden sonra Atilla Yücel mimarl���n kentle özde� bir kavram olmad���n�, kentin mimars�z tek ba��na varl���na de�indi ve mimarl���n bir tak�m binalar toplulu�u ile s�n�rland���na aç�klad�.

Emre Aralot platform toplant�lar�na ilk kat�ld��� zamanlarda tüm toplant�lar�n ayn� eksen ve ayn� sorular üzerinden �ekillenece�i hissine kap�ld���n� fakat her kentin her toplant�da ba�ka eksenlere kayd���n�, bamba�ka sorularla ve sorunlarla belirdi�ini dilegetirdi. Bursa’n�n tarihsel mekanlar� ile çok erken bir dönemde desantralizasyon olmas� gibi özelliklerinin yan�nda kendi profesyonel deneyimlerine dayanarak bilgi verdi.

Neslihan Dosto�lu mimarl���n kentlerin ak�lda kalmas� için bir araç olarak gördü�ünü ve kenti alg�lanabilir k�lmak ad�na mimarlar�n Bursa gibi kentlerde çekim merkezleri yaratmalar� gerekti�ini önesürdü ve Paris, Bilboa örneklerini verdi. �hsan Bilgin’in ise bu yakla��ma cevab� bir çok modernist mimar�n yap�lar�n� bar�nd�ran Berlin kenti örne�i üzerinden oldu ve Paris, Londra gibi kentlerin Berlin’den çok daha fazla “kent” oldu�unu, kentler üzerindeki bu �ekilde yap�lanmalar�n zaman zaman bir kriz belirtisi de olabilece�ini belirtti.

Konuya ayr�ca bölge ve kom�u �ehirler aç�s�ndan yakla�an Murat Güvenç, Bursa’y� �stanbul yörüngesinde, �stanbul’un a��rl���n� ta��yan bir �ehir olarak da de�erlendirdi. Kentlerin büyük metropollerin yak�n�nda olmas�n�n çok da iyi olmad���n� belirten Güvenç, �stanbul’un art�k sanayi kenti olmaktan ç�kt���n� ve bir hizmet kenti haline gelirken çevre �ehirleri üretim merkezleri haline getirdi�ini, bunun bir örne�inin de Bursa oldu�unu belirtti.

Anahtar Kelime �tina
Son sözü alan kat�l�mc� olarak Emre Arolat, konferans�n sonunda kent merkezlerinde proje yaparken bir tak�m kurallara sad�k kal�nmas� gerekti�i oysaki kurallarla mimarl�k yap�lamayaca�� söylemi üzerine, kurallarla mimarl�k yap�labilenece�i bu noktada önemli olan tek �eyin itinal� davranmak oldu�unu belirtti.

Sorular�n daha çok yar��malar, yar��malar� kazanan projelerin uygulanmamas�, nüfus hareketleri ve göçler, kaçak yap�la�ma üzerinden �ekillendi�i toplant�n�n ba�l��� olan “Mimarl�k Kentle�menin Neresinde?” sorusuna yal�n ve ak�c� cevap izleyicilerden geldi. Mimarl���n kentle�menin neresinde görülmek isteniyorsa orada görüldü�üne, bir yerde ideal kentin pe�indeki Corbusier gibi örneklerin öteki tarafta da in�aat mühendislerinin projelerine imza atan mimarlar�n bulundu�u cevab� kenti alg�laman�n bir çok de�i�ik yöntemi oldu�unu bir kez daha hat�rlatt�.

Platform Toplant�s�’n�n ard�ndan 25-29 Ocak 2005 tarihleri aras�nda Tayyare Kültür Merkezi’nde sergilenen AMV Genç Mimar Ödülü Segisi’nin kapan�� kokteyli yap�ld�.

Bursa Platformu’ndan sonraki 5. Platform 04 Mart 2005 Cuma günü Eski�ehir’de yap�lacak.

Gülin �enol - Arkitera Mimarl�k Merkezi
01 �ubat 2005 Sal�

 

Proje Sponsoru Proje Organizasyonu Copyright© 2006 - Arkitera Mimarlık Merkezi